Waarom zijn banken gestopt met een doorlopend krediet?
Het doorlopend krediet was jarenlang een populaire vorm van lenen in Nederland en andere delen van de wereld. Deze flexibele lening bood consumenten de mogelijkheid om geld op te nemen wanneer dat nodig was, tot aan een vooraf afgesproken kredietlimiet. De rente was variabel, en de lener betaalde alleen rente over het opgenomen bedrag. Maar de laatste jaren hebben veel banken besloten om te stoppen met het aanbieden van doorlopende kredieten. Wat heeft geleid tot deze beslissing? In dit artikel bespreken we de belangrijkste redenen waarom banken zijn gestopt met het aanbieden van doorlopend krediet en wat de alternatieven zijn voor consumenten.
Wat is een doorlopend krediet?
Een doorlopend krediet is een flexibele lening waarbij de lener toegang heeft tot een bepaald bedrag, de kredietlimiet, dat hij of zij naar behoefte kan opnemen. De lener betaalt alleen rente over het bedrag dat daadwerkelijk is opgenomen, en niet over de volledige kredietlimiet. Bovendien kan de lener, nadat een deel van de lening is afbetaald, opnieuw geld opnemen tot de limiet. De rente op een doorlopend krediet is variabel, wat betekent dat deze kan stijgen of dalen afhankelijk van de marktomstandigheden.
Voordelen van doorlopend krediet:
- Flexibiliteit: De mogelijkheid om geld op te nemen en af te lossen wanneer dat nodig is, biedt veel flexibiliteit voor consumenten.
- Rente alleen over opgenomen bedrag: Leners betalen alleen rente over het geld dat ze daadwerkelijk gebruiken, niet over het volledige kredietbedrag.
- Geen vaste looptijd: Doorlopende kredieten hebben geen vaste looptijd, wat betekent dat de lener in principe kan blijven lenen zolang hij of zij aan de voorwaarden voldoet.
Nadelen van doorlopend krediet:
- Variabele rente: De rente kan stijgen, wat kan leiden tot hogere maandelijkse betalingen.
- Geen vaste einddatum: Het ontbreken van een vaste einddatum kan ertoe leiden dat leners lang in de schulden blijven.
- Moeilijker om schulden af te lossen: De flexibiliteit om steeds opnieuw geld op te nemen kan ervoor zorgen dat leners moeite hebben om hun schulden af te lossen.
Waarom zijn banken gestopt met het aanbieden van doorlopend krediet?
1. Veranderende regelgeving
Een van de belangrijkste redenen waarom banken zijn gestopt met het aanbieden van doorlopend krediet is de veranderende regelgeving. Overheden en toezichthouders, zoals de Autoriteit Financiële Markten (AFM) in Nederland, hebben de afgelopen jaren strengere regels ingevoerd om consumenten te beschermen tegen problematische schulden. Doorlopende kredieten werden steeds vaker gezien als een risicovolle vorm van lenen, omdat ze consumenten in de verleiding brachten om meer te lenen dan ze konden terugbetalen.
Toezichthouders hebben banken aangespoord om hun kredietproducten aan te passen om consumenten beter te beschermen. Dit heeft geleid tot de introductie van nieuwe, strengere kredietregels, zoals verplichte kredietwaardigheidstoetsen en limieten op de maximale looptijd van leningen. Als gevolg daarvan hebben veel banken besloten om doorlopende kredieten uit hun productaanbod te halen en zich te concentreren op meer voorspelbare en verantwoordelijke leenproducten.
2. Risico van oplopende schulden
Een van de grootste nadelen van doorlopend krediet is het risico van oplopende schulden. Omdat er geen vaste einddatum is en consumenten opnieuw kunnen lenen nadat ze een deel van de schuld hebben afbetaald, kunnen de schulden snel oplopen. Dit kan ertoe leiden dat consumenten jarenlang vastzitten aan hoge schulden en rente, zonder duidelijk zicht op wanneer de lening volledig is afbetaald.
Banken hebben ingezien dat doorlopend krediet consumenten in financiële problemen kan brengen, vooral wanneer de rente stijgt of wanneer de lener te veel leent zonder rekening te houden met zijn of haar terugbetalingscapaciteit. Door dit risico te erkennen, hebben veel banken besloten om geen doorlopende kredieten meer aan te bieden en zich te richten op leningen met een vaste looptijd en voorspelbare maandelijkse betalingen.
3. Complexiteit van beheer en kosten
Voor banken zelf kan het beheer van doorlopende kredieten complex en kostbaar zijn. Omdat de rente variabel is en leners op elk moment geld kunnen opnemen of aflossen, is het moeilijk om de risico’s en kosten van deze leningen nauwkeurig te voorspellen. Dit maakt het lastiger voor banken om winstgevend te blijven en tegelijkertijd aan de strengere regelgeving te voldoen.
Daarnaast vereisen doorlopende kredieten voortdurende monitoring en beheer, wat extra kosten met zich meebrengt. Banken moeten bijvoorbeeld kredietlimieten regelmatig herzien, kredietwaardigheid van klanten opnieuw beoordelen, en ervoor zorgen dat klanten hun betalingsverplichtingen nakomen. Deze complexiteit en de bijbehorende kosten hebben ertoe geleid dat veel banken besloten hebben om te stoppen met het aanbieden van doorlopende kredieten en zich te richten op eenvoudigere, meer voorspelbare kredietproducten.
4. Verandering in consumentengedrag
Het consumentengedrag op het gebied van lenen is de afgelopen jaren veranderd. Veel consumenten geven nu de voorkeur aan duidelijkheid en voorspelbaarheid als het gaat om leningen. Leningen met een vaste looptijd en vaste maandelijkse betalingen worden steeds populairder, omdat ze consumenten meer controle geven over hun financiën.
Doorlopende kredieten passen niet goed bij deze trend van transparantie en voorspelbaarheid. De onzekerheid over rentevoeten en het risico van oplopende schulden maken doorlopend krediet minder aantrekkelijk voor moderne consumenten. Banken hebben dit veranderende gedrag opgemerkt en hun kredietproducten aangepast om beter aan de behoeften van hun klanten te voldoen.
5. Introductie van alternatieve kredietproducten
Als reactie op de zorgen over doorlopend krediet en de veranderende voorkeuren van consumenten, hebben veel banken nieuwe alternatieve kredietproducten geïntroduceerd. Persoonlijke leningen met een vaste looptijd en vaste rente zijn nu de standaard in de sector. Deze leningen bieden meer voorspelbaarheid voor zowel de lener als de bank, wat zorgt voor een betere bescherming van consumenten en een stabielere inkomstenstroom voor banken.
Daarnaast zijn er nieuwe digitale leenoplossingen, zoals leningen op afbetaling via apps en online platforms, die het proces van lenen eenvoudiger en transparanter maken. Deze innovaties hebben doorlopende kredieten deels vervangen als de voorkeursoptie voor consumenten die geld willen lenen.
Conclusie
De beslissing van veel banken om te stoppen met het aanbieden van doorlopend krediet is het resultaat van een combinatie van factoren, waaronder strengere regelgeving, zorgen over oplopende schulden, en de veranderende voorkeuren van consumenten. Doorlopende kredieten werden steeds meer gezien als een risicovolle en complexe vorm van lenen, zowel voor consumenten als voor banken. Om deze redenen hebben veel banken ervoor gekozen om zich te richten op kredietproducten die meer voorspelbaarheid en veiligheid bieden, zoals persoonlijke leningen met vaste looptijden en rentevoeten.
Hoewel doorlopend krediet in het verleden een populaire optie was, hebben veranderingen in de financiële sector en consumentengedrag geleid tot een verschuiving naar meer verantwoorde en transparante vormen van lenen. Voor consumenten is het belangrijk om zich bewust te zijn van deze veranderingen en hun leenopties zorgvuldig te overwegen om ervoor te zorgen dat ze kiezen voor een kredietproduct dat past bij hun financiële situatie en behoeften.